NVC ή Μη-βίαιη Επικοινωνία
Ενσυναισθητική Επικοινωνία
Γενικά:
Η Μη-βίαιη Επικοινωνία (NVC) είναι μια επικοινωνιακή δεξιότητα που αναπτύχθηκε με στόχο να δημιουργήσει ένα επίπεδο/μια στάση προσωπικής επικοινωνίας (διαπροσωπική επικοινωνία, αλλά και επικοινωνία του ατόμου με τις δικές του εσωτερικές διαδικασίες) που να διευκολύνει την ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων. Στοχεύει στην επίτευξη αυθεντικής έκφρασης καθώς και ενσυναισθητικής ακρόασης.
Ειδικά:
Αναπτύχθηκε από τον Marshall Rosenberg και έχει τις ρίζες της στην Ανθρωπιστική Ψυχολογία. Ως διαδικασία (σε γενικές γραμμές) περιλαμβάνει τέσσερα "στοιχεία". Έχει βρει πολλές εφαρμογές στο σχολικό περιβάλλον, πέρα από τη χρήση της γενικά στη διαμεσολάβηση και την επίλυση συγκρούσεων.
Η Μη-βίαιη Επικοινωνία (NVC) είναι μια επικοινωνιακή δεξιότητα που αναπτύχθηκε με στόχο να δημιουργήσει ένα επίπεδο/μια στάση προσωπικής επικοινωνίας (διαπροσωπική επικοινωνία, αλλά και επικοινωνία του ατόμου με τις δικές του εσωτερικές διαδικασίες) που να διευκολύνει την ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων. Στοχεύει στην επίτευξη αυθεντικής έκφρασης καθώς και ενσυναισθητικής ακρόασης.
Ειδικά:
Αναπτύχθηκε από τον Marshall Rosenberg και έχει τις ρίζες της στην Ανθρωπιστική Ψυχολογία. Ως διαδικασία (σε γενικές γραμμές) περιλαμβάνει τέσσερα "στοιχεία". Έχει βρει πολλές εφαρμογές στο σχολικό περιβάλλον, πέρα από τη χρήση της γενικά στη διαμεσολάβηση και την επίλυση συγκρούσεων.
Κάντε κλικ στην εικόνα για να παρακολουθήσετε μια σχετική παρουσίαση
Μια σύντομη εισαγωγή στη Μη-βίαιη Επικοινωνία
Από το άρθρο: CROSSING FOCUSING AND NONVIOLENT COMMUNICATION Reflecting for Deeper Implications, F. Javier Romeo-Biedma, M.A.
Η Μη-βίαιη Επικοινωνία (NVC) είναι το εργαλείο που αναπτύχθηκε από τον Rosenberg για να δημιουργήσει ένα επίπεδο προσωπικής επικοινωνίας/επαφής (διαπροσωπική επικοινωνία, αλλά και επικοινωνία του ατόμου με τις δικές του/της εσωτερικές διαδικασίες) που να διευκολύνει μια ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων. Τον ενδιέφερε να κατανοήσει γιατί μερικοί άνθρωποι μπορούν να ανταποκριθούν με συμπόνια προς τα άλλα όντα, ενώ άλλοι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να ανακαλύψουν αυτή τη συμπόνια στον εαυτό τους. Ανακάλυψε ότι ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος έγκειται στο γεγονός ότι οι περισσότερες από τις κουλτούρες που γνωρίζουμε βασίζονται στην κριτική, την απόδοση λεκτικών τίτλων και τη «εξάσκηση ισχύος» αντί για την «ενίσχυση του μαζί». Από τις ρίζες του στην Ανθρωπιστική Ψυχολογία, καθώς και με έρευνα σε διαφορετικές πολιτιστικές παραδόσεις, δόμησε μια διαδικασία σε τέσσερα βήματα την οποία ονόμασε Μη-βίαιη Επικοινωνία (για να τιμήσει τις ρίζες της στα κινήματα της Μη-Βίας) και, επίσης, Ενσυναισθητική Επικοινωνία. Ο σκοπός της Μη-βίαιης Επικοινωνίας είναι η επίτευξη αυθεντικής έκφρασης καθώς και ενσυναισθητικής ακρόασης, με στόχο να λάβει υπόψη όλες τις ενεργές/ζωντανές ανάγκες, και, από εκεί, να βρει στρατηγικές που να εξυπηρετούν όλους τους ανθρώπους που επηρεάζονται (ή όλα τα εσωτερικά μέρη ενός προσώπου, σε μια εσωτερική σύγκρουση). Τα βασικά βήματα είναι τα εξής:
• Παρατήρηση. Ο στόχος είναι να ανακαλύψουμε και να καθορίσουμε τι ακριβώς ήταν το έναυσμα της εσωτερικής μας αντίδρασης. Η κύρια δυσκολία είναι να διαφοροποιήσουμε τις παρατηρήσεις από τις κρίσεις και τις αξιολογήσεις - οι οποίες έχουν αξία από μόνα τους, όταν συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι η πραγματικότητα, αλλά η δική μας ερμηνεία μας για την πραγματικότητα.
Η πρόταση μας θα ξεκινούσε στη συνέχεια ως εξής: “Όταν βλέπω / ακούω / σκέφτομαι …”
• Συναισθήματα. Η πρόκληση είναι να ανακαλύψουμε “καθαρά” συναισθήματα, (όπως “χαρά”, “θλίψη”, “θυμός”, “ανησυχία”, “απελπισία”…) αντί για συναισθήματα που έχουν αναμειχθεί με αξιολογήσεις (για παράδειγμα, το “εγκαταλειμένος» εκφράζει μια αίσθηση θλίψης σε συνδυασμό με μια ερμηνεία, όπως το ότι «κάποιος θα έπρεπε να είναι μαζί μου», που αποδίδει ενοχή σε κάποιον). Έχω διαπιστώσει ότι για τα άτομα που προέρχονται από το χώρο του Focusing, η διάκριση μεταξύ «καθαρών» και «μικτών» συναισθημάτων μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς η λέξη συναίσθημα μπορεί να εκφράζει διαφορετικές σημασίες. Οι λεπτές διαφοροποιήσεις, στο NVC και το Focusing, ανάμεσα στο συναίσθημα (που είναι κοντά στη συγκίνηση), την αίσθηση (η οποία μπορεί να είναι φυσική/ενσώματη, όπως στην πρόταση “ένα σφίξιμο στο λαιμό μου” ή συμβολική, όπως στην πρόταση “σαν ένας σωλήνας που είναι φραγμένος”) και τη βιωμένη αίσθηση αποκτώνται μέσω της εκπαίδευσης/κατάρτισης. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ στο Focusing ένα συναίσθημα το οποίο είναι αναμειγμένο με μια αξιολόγηση, όπως και στο “εγκαταλειμένος”, μπορεί με τρόπο αποτελεσματικό να προάγει τη διαδικασία, στο NVC το να φτάσουμε σε ένα "καθαρό" συναίσθημα είναι ένα σημαντικό μέρος της διαδικασίας. Ένα “καθαρό” συναίσθημα θεωρείται ως μια λαβή για τις εσωτερικές μας κινήσεις.
Η πρότασή μας θα συνέχιζε τότε ως εξής: “… αισθάνομαι / νιώθω ..."
• Ανάγκες. Στο NVC προϋποτίθεται ότι η προέλευση των συναισθημάτων δεν βρίσκεται σε ό, τι συμβαίνει εξωτερικά, αλλά στις εσωτερικές μας ανάγκες. Οι ανάγκες (επίσης ονομάζονται αρχές ή αξίες) είναι η έκφραση της ζωτικότητας/ζωντάνιας - αν και δεν είναι ζωντανές/ενεργές στο ίδιο ποσοστό σε κάθε στιγμή, ή σε κάθε πρόσωπο. Επίσης, είναι καθολικές σε όλα τα ανθρώπινα όντα - δεν συνδέονται εξ ορισμού με συγκεκριμένα άτομα ή πράγματα. Οι ανάγκες πρέπει να διαφοροποιηθούν από τις στρατηγικές, τους πρακτικούς τρόπους για την κάλυψη των αναγκών αυτών. Για παράδειγμα, όλα τα ανθρώπινα όντα έχουν ανάγκη για “επικοινωνία/επαφή”, ωστόσο, υπάρχουν πολλές διαφορετικές στρατηγικές για να εκπληρωθεί αυτή η ανάγκη: κάποιες στιγμές έχουμε ανάγκη κάποιο χρονικό διάστημα να είμαστε μόνοι μας για να επανασυνδεθούμε με τον εαυτό μας, ενώ σε άλλες στιγμές δημιουργούμε επαφή με μια προσωπική συζήτηση με ένα φίλο, ή έχουμε ένα οικογενειακό δείπνο, ή οργανώνουμε ένα πάρτι , ή παρακολουθούμε μια πολιτιστική εκδήλωση - ο αριθμός των ατόμων που συμμετέχουν/εμπλέκονται και η ποιότητα της «επαφής» είναι διαφορετική σε κάθε στρατηγική, αλλά πρόκειται κατά κάποιον τρόπο για την ίδια ανάγκη.
Η πρόταση θα συνέχιζε ως εξής: “… επειδή η ανάγκη μου για το Χ ικανοποιείται / δεν ικανοποιείται ...”
• Αίτημα. Το NVC είναι μια διαδικασία προσανατολισμένη στη δράση. Όταν το άτομο/πρόσωπο φτάσει σε βαθύτερες ανάγκες, νέες και ευρύτερες στρατηγικές - στρατηγικές που λαμβάνουν υπόψη όλες τις ανάγκες που είναι εν ενεργεία σε όλα τα μέρη/κομμάτια και τους ανθρώπους που εμπλέκονται - προκύπτουν με τρόπο φυσικό. Το NVC προτείνει έναν τρόπο να οικοδομήσουμε από κοινού αιτήματα που είναι σαφή/ακριβή, ρεαλιστικά, θετικά/καταφατικά και διαπραγματεύσιμα - έτσι πρόκειται πραγματικά για αιτήματα και όχι για απαιτήσεις (δηλαδή, προσπαθούν να παρακινήσουν, ακόμη και αν αυτό γίνεται διακριτικά και εμφανώς/προφανώς με σεβασμό, από φόβο, ενοχή, ντροπή ή υποχρέωση, και όχι από προθυμία και αυθεντική δοτικότητα).
Η πρόταση θα τελείωνε ως “... και ζητώ από σας / από τον εαυτό μου / από τους ...”
• Παρατήρηση. Ο στόχος είναι να ανακαλύψουμε και να καθορίσουμε τι ακριβώς ήταν το έναυσμα της εσωτερικής μας αντίδρασης. Η κύρια δυσκολία είναι να διαφοροποιήσουμε τις παρατηρήσεις από τις κρίσεις και τις αξιολογήσεις - οι οποίες έχουν αξία από μόνα τους, όταν συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι η πραγματικότητα, αλλά η δική μας ερμηνεία μας για την πραγματικότητα.
Η πρόταση μας θα ξεκινούσε στη συνέχεια ως εξής: “Όταν βλέπω / ακούω / σκέφτομαι …”
• Συναισθήματα. Η πρόκληση είναι να ανακαλύψουμε “καθαρά” συναισθήματα, (όπως “χαρά”, “θλίψη”, “θυμός”, “ανησυχία”, “απελπισία”…) αντί για συναισθήματα που έχουν αναμειχθεί με αξιολογήσεις (για παράδειγμα, το “εγκαταλειμένος» εκφράζει μια αίσθηση θλίψης σε συνδυασμό με μια ερμηνεία, όπως το ότι «κάποιος θα έπρεπε να είναι μαζί μου», που αποδίδει ενοχή σε κάποιον). Έχω διαπιστώσει ότι για τα άτομα που προέρχονται από το χώρο του Focusing, η διάκριση μεταξύ «καθαρών» και «μικτών» συναισθημάτων μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς η λέξη συναίσθημα μπορεί να εκφράζει διαφορετικές σημασίες. Οι λεπτές διαφοροποιήσεις, στο NVC και το Focusing, ανάμεσα στο συναίσθημα (που είναι κοντά στη συγκίνηση), την αίσθηση (η οποία μπορεί να είναι φυσική/ενσώματη, όπως στην πρόταση “ένα σφίξιμο στο λαιμό μου” ή συμβολική, όπως στην πρόταση “σαν ένας σωλήνας που είναι φραγμένος”) και τη βιωμένη αίσθηση αποκτώνται μέσω της εκπαίδευσης/κατάρτισης. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ στο Focusing ένα συναίσθημα το οποίο είναι αναμειγμένο με μια αξιολόγηση, όπως και στο “εγκαταλειμένος”, μπορεί με τρόπο αποτελεσματικό να προάγει τη διαδικασία, στο NVC το να φτάσουμε σε ένα "καθαρό" συναίσθημα είναι ένα σημαντικό μέρος της διαδικασίας. Ένα “καθαρό” συναίσθημα θεωρείται ως μια λαβή για τις εσωτερικές μας κινήσεις.
Η πρότασή μας θα συνέχιζε τότε ως εξής: “… αισθάνομαι / νιώθω ..."
• Ανάγκες. Στο NVC προϋποτίθεται ότι η προέλευση των συναισθημάτων δεν βρίσκεται σε ό, τι συμβαίνει εξωτερικά, αλλά στις εσωτερικές μας ανάγκες. Οι ανάγκες (επίσης ονομάζονται αρχές ή αξίες) είναι η έκφραση της ζωτικότητας/ζωντάνιας - αν και δεν είναι ζωντανές/ενεργές στο ίδιο ποσοστό σε κάθε στιγμή, ή σε κάθε πρόσωπο. Επίσης, είναι καθολικές σε όλα τα ανθρώπινα όντα - δεν συνδέονται εξ ορισμού με συγκεκριμένα άτομα ή πράγματα. Οι ανάγκες πρέπει να διαφοροποιηθούν από τις στρατηγικές, τους πρακτικούς τρόπους για την κάλυψη των αναγκών αυτών. Για παράδειγμα, όλα τα ανθρώπινα όντα έχουν ανάγκη για “επικοινωνία/επαφή”, ωστόσο, υπάρχουν πολλές διαφορετικές στρατηγικές για να εκπληρωθεί αυτή η ανάγκη: κάποιες στιγμές έχουμε ανάγκη κάποιο χρονικό διάστημα να είμαστε μόνοι μας για να επανασυνδεθούμε με τον εαυτό μας, ενώ σε άλλες στιγμές δημιουργούμε επαφή με μια προσωπική συζήτηση με ένα φίλο, ή έχουμε ένα οικογενειακό δείπνο, ή οργανώνουμε ένα πάρτι , ή παρακολουθούμε μια πολιτιστική εκδήλωση - ο αριθμός των ατόμων που συμμετέχουν/εμπλέκονται και η ποιότητα της «επαφής» είναι διαφορετική σε κάθε στρατηγική, αλλά πρόκειται κατά κάποιον τρόπο για την ίδια ανάγκη.
Η πρόταση θα συνέχιζε ως εξής: “… επειδή η ανάγκη μου για το Χ ικανοποιείται / δεν ικανοποιείται ...”
• Αίτημα. Το NVC είναι μια διαδικασία προσανατολισμένη στη δράση. Όταν το άτομο/πρόσωπο φτάσει σε βαθύτερες ανάγκες, νέες και ευρύτερες στρατηγικές - στρατηγικές που λαμβάνουν υπόψη όλες τις ανάγκες που είναι εν ενεργεία σε όλα τα μέρη/κομμάτια και τους ανθρώπους που εμπλέκονται - προκύπτουν με τρόπο φυσικό. Το NVC προτείνει έναν τρόπο να οικοδομήσουμε από κοινού αιτήματα που είναι σαφή/ακριβή, ρεαλιστικά, θετικά/καταφατικά και διαπραγματεύσιμα - έτσι πρόκειται πραγματικά για αιτήματα και όχι για απαιτήσεις (δηλαδή, προσπαθούν να παρακινήσουν, ακόμη και αν αυτό γίνεται διακριτικά και εμφανώς/προφανώς με σεβασμό, από φόβο, ενοχή, ντροπή ή υποχρέωση, και όχι από προθυμία και αυθεντική δοτικότητα).
Η πρόταση θα τελείωνε ως “... και ζητώ από σας / από τον εαυτό μου / από τους ...”
Ένα πολύ απλουστευμένο παράδειγμα μιας τέτοιας διαδικασίας, θα μπορούσε να είναι να καταπιανόμαστε (sitting with) με μια φράση, όπως, “Η δουλειά μου κόβει τα φτερά μου. Απλώς γράφω αναφορές που κανείς δεν διαβάζει” μέχρι το βαθύτερο νόημα της φράσης να αποκαλυφθεί ως εξής, “Όταν βλέπω ότι έφτιαχνα αναφορές για τους τελευταίους εννέα μήνες (παρατήρηση: η εξωτερική πραγματικότητα) και σκέφτομαι πως κανείς δεν τις διαβάζει (παρατήρηση: η σκέψη ανήκει στην εσωτερική πραγματικότητα του προσώπου) αισθάνομαι απογοήτευση και λύπη (συναισθήματα) επειδή οι ανάγκες μου για νόημα, για προσωπική ανάπτυξη και συνεισφορά δεν ικανοποιούνται (ανάγκες) και αναρωτιέμαι μήπως να ζητήσω μια συνάντηση με το αφεντικό μου την επόμενη εβδομάδα για να δούμε πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση αυτή (αίτημα: εξακολουθεί να είναι ένα πολύ γενικό αίτημα, θα έπαιρνε μια πιο συγκεκριμένη μορφή μένοντας περισσότερο χρόνο στη διαδικασία αυτή)”.
Προφανώς, αυτό είναι μια περίληψη μιας πολύ πλουσιότερης διαδικασίας που περιλαμβάνει πολλούς ανταστοχασμούς - λέγοντας μπρός-πίσω “μεταφρασμένες” εκδοχές του τι λέγεται, έως ότου όλα τα μέρη να έχουν ικανοποιηθεί πως έχουν ακουστεί και έχουν κατανοηθεί. Οι ενδιαφερόμενοι αναγνώστες μπορούν να διερευνήσουν το NVC ξεκινώντας με τα εισαγωγικά βιβλία του Rosenberg (2003) και του Thomas d'Ansembourg (2001) και διερευνόντας τις διαθέσιμες πηγές διαδικτυακά στην ιστοσελίδα του Κέντρου Μη-βίαιης Επικοινωνίας (www.cnvc.org).
Προφανώς, αυτό είναι μια περίληψη μιας πολύ πλουσιότερης διαδικασίας που περιλαμβάνει πολλούς ανταστοχασμούς - λέγοντας μπρός-πίσω “μεταφρασμένες” εκδοχές του τι λέγεται, έως ότου όλα τα μέρη να έχουν ικανοποιηθεί πως έχουν ακουστεί και έχουν κατανοηθεί. Οι ενδιαφερόμενοι αναγνώστες μπορούν να διερευνήσουν το NVC ξεκινώντας με τα εισαγωγικά βιβλία του Rosenberg (2003) και του Thomas d'Ansembourg (2001) και διερευνόντας τις διαθέσιμες πηγές διαδικτυακά στην ιστοσελίδα του Κέντρου Μη-βίαιης Επικοινωνίας (www.cnvc.org).
Μερικές βασικές θέσεις του NVC
- Όλοι μοιραζόμαστε τις ίδιες ανάγκες. Κατά συνέπεια η όποια σύγκρουση δεν λαμβάνει χώρα στο επίπεδο των αναγκών, αλλά στο επίπεδο των στρατηγικών που χρησιμοποιούμε για να καλύψουμε αυτές τις ανάγκες.
- Κάθε μας πράξη αποτελεί προσπάθεια να καλύψουμε κάποια/ες ανάγκη/ες μας όσο καλύτερα μπορούμε ανάλογα με το επίπεδο συνειδητότητάς μας.
- Τα συναισθήματα είναι οδοδείκτες προς ανάγκες που είτε έχουν είτε δεν έχουν καλυφθεί. Αυτό σημαίνει ότι είναι άμεσα συνδεδεμένα με και παραπέμπουν σε ανάγκες.
- Η βία είναι μια τραγική έκφραση αναγκών που δεν έχουν συνειδητοποιηθεί και καλυφθεί.
- Κάθε άνθρωπος έχει την ευθύνη των συναισθημάτων και των πράξεών του. Η ανάληψη της ευθύνης αυτού που νιώθουμε συμβάλλει σε μια σημαντική εσωτερική μετακίνηση, αφού το σύνηθες ειδικά σε συναισθήματα όπως θυμός ή απογοήτευση είναι να θεωρούμε υπεύθυνο τον άλλο. Αντίστοιχα, η δράση/πράξη που απορρέει από αυτή την επίγνωση αποτελεί συνειδητή επιλογή με κατεύθυνση τη σχέση και τη συνάντηση (με τον ίδιο μας τον εαυτό και κατ’ επέκταση με τον άλλο).
- Η επιλογή είναι μια εσωτερική διαδικασία. Όποια κι αν είναι η κατάσταση με την οποία αλληλεπιδρούμε, έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε συνειδητές επιλογές που βασίζονται στην επίγνωση τόσο των δικών μας αναγκών όσο και των αναγκών των άλλων.
Το μοντέλο του NVC
Το μοντέλο της διαδικασίας του NVC συνδυάζει τέσσερα βήματα. Κάθε βήμα είναι εξίσου σημαντικό, έχει τη δική του συμβολή και λειτουργικότητα στην όλη διαδικασία και κατά κάποιον τρόπο οδηγεί στο επόμενο. Τα βήματα είναι πολύ συγκεκριμένα και ξεκάθαρα και εφαρμόζονται και στα τρία πεδία του NVC, αποτελώντας έτσι μια ολοκληρωμένη διαδικασία με στόχο την αυτοεπίγνωση και βέβαια την αυθεντική συνάντηση. Ο στόχος είναι τα βήματα και κατ’ επέκταση η όλη διαδικασία να γίνουν βίωμα και όχι να εφαρμόζονται σαν μια απλή τεχνική.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της διαδικασίας είναι η απόκτηση συνειδητότητας της γλώσσας, η οποία κατέχει άκρως σημαντικό ρόλο, αφού ουσιαστικά οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να εκφραστούμε αντικατοπτρίζουν την κατάσταστη στην οποία βρισκόμαστε, τον τρόπο σκέψης μας και τα επικοινωνιακά μοτίβα που χρησιμοποιούμε.
Το NVC στοχεύει στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια μιας συνειδητότητας της γλώσσας και του τρόπου έκφρασης. Για το σκοπό αυτό υπάρχει συγκεκριμένο λεξιλόγιο συναισθημάτων και αναγκών προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία μετάβασης τόσο της έκφρασης όσο και του τρόπου σκέψης από μια μηχανική, μη συνειδητοποιημένη κατάσταση σε μια πιο συγκεκριμένη, ξεκάθαρη και ειλικρινή διαδικασία επικοινωνίας. Μέσα από τη συνεχή πρακτική μπορεί να διευκολυνθεί σημαντικά το χτίσιμο μιας μη-βίαιης, ενσυναισθητικής στάσης, ώστε τα βήματα να γίνουν πλέον «κτήμα» μας και ουσιαστικά η διαδικασία να ενσωματωθεί μέσα μας.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της διαδικασίας είναι η απόκτηση συνειδητότητας της γλώσσας, η οποία κατέχει άκρως σημαντικό ρόλο, αφού ουσιαστικά οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να εκφραστούμε αντικατοπτρίζουν την κατάσταστη στην οποία βρισκόμαστε, τον τρόπο σκέψης μας και τα επικοινωνιακά μοτίβα που χρησιμοποιούμε.
Το NVC στοχεύει στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια μιας συνειδητότητας της γλώσσας και του τρόπου έκφρασης. Για το σκοπό αυτό υπάρχει συγκεκριμένο λεξιλόγιο συναισθημάτων και αναγκών προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία μετάβασης τόσο της έκφρασης όσο και του τρόπου σκέψης από μια μηχανική, μη συνειδητοποιημένη κατάσταση σε μια πιο συγκεκριμένη, ξεκάθαρη και ειλικρινή διαδικασία επικοινωνίας. Μέσα από τη συνεχή πρακτική μπορεί να διευκολυνθεί σημαντικά το χτίσιμο μιας μη-βίαιης, ενσυναισθητικής στάσης, ώστε τα βήματα να γίνουν πλέον «κτήμα» μας και ουσιαστικά η διαδικασία να ενσωματωθεί μέσα μας.
Τα τέσσερα βήματα του NVC
|
Τα τρία πεδία του NVC
|
Παρατήρηση.
Βασική διαφοροποίηση: Παρατήρηση – Αξιολόγηση Συναίσθημα. Βασική διαφοροποίηση: Συναίσθημα – Σκέψεις Ανάγκη. Βασική διαφοροποίηση: Ανάγκη – Στρατηγική που χρησιμοποιώ για να ικανοποιήσω την ανάγκη μου Αίτημα. Βασική διαφοροποίηση: Αίτημα – Απαίτηση και Αίτημα – Ευχή/επιθυμία |
Ενσυναισθητική Ακρόαση
(Empathic receiving) Ειλικρινής/αυθεντική ‘Εκφραση (Honest self expression) Ενσυναίσθηση προς τον εαυτό (Self Empathy) |
Δεν ακούμε με ενσυναίσθηση όταν:
Διορθώνουμε ή διαφωνούμε
-> Εγώ άλλο είπα! Μα τι λες τώρα, δεν είπα πως έγιναν έτσι τα πράγματα... Ρωτάμε επίμονα, ανακρίνουμε -> Πότε άρχισε αυτό, πώς έγινε; Γιατί το έκανες; Δίνουμε λύση -> Αυτό που θα βοηθήσει είναι... Αν ήμουν στη θέση σου θα έκανα... Δίνουμε συμβουλή -> Πιστεύω ότι πρέπει να κάνεις... Ξέρω τι θα κάνεις! Πάρε το τάδε βιβλίο και διάβασε! Εξηγούμε -> Θα το έκανα αλλά... Δεν ήρθα χθες γιατί... Παρηγορούμε -> Δεν έφταιγες εσύ! Έκανες ότι καλύτερο μπορούσες. Θα μπορούσε να είναι χειρότερα! |
Συμπάσχουμε
-> Πω πω τι σου έτυχε...! Πώς μπόρεσε να σου συμπεριφερθεί έτσι!... Λέμε το δικό μας -> Άυτό δεν είναι τίποτα! Πού να δεις τι έπαθα εγώ... Αυτό μου θυμίζει μια φορά που... Εκπαιδεύουμε -> Μπορείς να μάθεις πολλά απ’ αυτό... Το μάθημά σου λοιπόν είναι ότι... Παίρνουμε την ευθύνη -> Λυπάμαι τόσο πολύ, μάλλον θα έπρεπε να είχα... Αξιολογούμε (θετικά ή αρνητικά) -> Τι ωραία που το χειρίστηκες, είσαι πολύ σωστός! Είσαι αναίσθητος, τι έχεις πάθει! Σε εκμεταλλεύτηκαν πάλι... Κάνουμε διαγνώσεις -> Είσαι πολύ νευριασμένος και εκδικητικός. Τώρα μιλάς από το μνησίκακο κομμάτι... |
Πηγές:
Marshall B. Rosenberg, Ph.D., Nonviolent Communication, A language of life
Jim and Jori Manske, radicalcompassion.com
Robert Krzisnik and Marjeta Novak, The transformational power of Nonviolent Communication, www.humus.si
Marshall B. Rosenberg, Ph.D., Nonviolent Communication, A language of life
Jim and Jori Manske, radicalcompassion.com
Robert Krzisnik and Marjeta Novak, The transformational power of Nonviolent Communication, www.humus.si